Hotline - Zalo
0358 427 596Hotline - Zalo
0358 427 596Khớp gối là bộ phận vận động quan trọng, tham gia vào hầu hết các hoạt động sinh hoạt và di chuyển hằng ngày. Tuy nhiên, đây cũng là vị trí dễ bị tổn thương và mắc nhiều bệnh lý do phải chịu áp lực lớn từ trọng lượng cơ thể cũng như thói quen vận động sai cách. Trong bài viết này, hãy cùng tìm hiểu và tổng hợp các bệnh thường gặp liên quan đến khớp gối mà ai cũng nên biết để phòng tránh hiệu quả.
Đau khớp gối, hay còn gọi là đau đầu gối, là tình trạng xuất hiện những cơn đau nhức ở vùng đầu gối và khu vực xung quanh. Tình trạng này có thể gặp ở mọi lứa tuổi và thường xuất phát từ các vấn đề tại khớp gối hoặc các mô mềm, dây chằng, gân và túi hoạt dịch bao quanh.
Tùy theo nguyên nhân gây bệnh mà người bị đau khớp gối có thể gặp phải các triệu chứng sau:
– Khớp gối sưng đỏ, đau nhức, khó co duỗi hoặc vận động linh hoạt.
– Cứng khớp, đặc biệt vào buổi sáng hoặc sau khi ngồi lâu.
– Không thể duỗi thẳng hoặc gập gối như bình thường.
– Khi di chuyển, có thể nghe thấy tiếng lạo xạo, lục cục phát ra từ khớp gối.
Ngoài ra, nếu xuất hiện các dấu hiệu nghiêm trọng dưới đây, người bệnh nên đi khám bác sĩ ngay:
– Đầu gối sưng to, đau dữ dội.
– Chân hoặc khớp gối bị biến dạng, có thể quan sát bằng mắt thường.
– Khó đứng vững, đi lại khó khăn, mất khả năng chịu lực.
– Sốt cao, nóng đỏ khớp, đau tấy, kèm theo sưng nề bất thường.
Khớp gối là bộ phận chịu nhiều áp lực trong quá trình vận động, vì vậy rất dễ gặp phải nhiều bệnh lý khác nhau. Dưới đây là những bệnh phổ biến liên quan đến khớp gối mà bạn nên biết:
Thoái hóa khớp gối là tình trạng sụn khớp bị bào mòn, lão hóa theo thời gian hoặc do tác động của các yếu tố như vận động quá sức, ít vận động hoặc sai tư thế. Khi sụn bị mòn, các đầu xương cọ xát vào nhau gây đau nhức khi di chuyển, kèm theo sưng đỏ và đôi khi phát ra tiếng lạo xạo mỗi khi co hoặc duỗi gối.
Người bị thoái hóa khớp gối thường gặp tình trạng cứng khớp vào buổi sáng sau khi ngủ dậy hoặc sau khi ngồi lâu. Khi bệnh nặng, cứng khớp và đau nhức sẽ kéo dài, ảnh hưởng lớn đến khả năng vận động.
Tràn dịch khớp gối là hiện tượng lượng dịch trong khớp gối tăng bất thường do chấn thương, viêm hoặc thoái hóa. Người bệnh sẽ cảm thấy khớp gối sưng to, đau nhức, khó co duỗi và di chuyển. Nếu không điều trị kịp thời, tràn dịch khớp có thể gây biến dạng khớp hoặc dính khớp.
Viêm khớp gối xảy ra khi các mảnh sụn bị tổn thương, trở nên xù xì, thô ráp hoặc bị bào mòn, khiến các đầu xương cọ xát nhau và gây đau nhức. Tình trạng này còn làm giảm tính đàn hồi của mô sụn, khiến người bệnh đau nhiều và khó vận động.
Viêm khớp gối thường gặp dưới 2 dạng:
– Viêm khớp sau chấn thương
– Viêm khớp dạng thấp: Là bệnh tự miễn, khi hệ miễn dịch rối loạn và tấn công chính các bao hoạt dịch, sụn và xương dưới sụn, khiến khớp sưng đỏ, đau nhức và có thể gây dính khớp nếu không điều trị kịp thời.
Do khớp gối là khớp lớn, chịu áp lực lớn khi vận động nên rất dễ gặp phải các chấn thương trong sinh hoạt, chơi thể thao hay tai nạn giao thông. Các chấn thương thường gặp bao gồm bong gân, đứt dây chằng chéo trước hoặc sau, rách sụn chêm và gãy xương quanh khớp gối. Tùy mức độ tổn thương mà người bệnh có thể gặp phải các triệu chứng như đau dữ dội, sưng to, bầm tím, hạn chế vận động hoặc đứng không vững. Nếu không được điều trị và phục hồi đúng cách, chấn thương có thể dẫn đến tràn dịch khớp, viêm khớp hoặc thoái hóa khớp gối sớm.
Bao hoạt dịch là lớp màng mỏng bao quanh khớp giúp tiết dịch bôi trơn, giảm ma sát khi vận động. Khi bao hoạt dịch bị viêm do chấn thương, nhiễm khuẩn hoặc thoái hóa khớp, lượng dịch tiết ra nhiều hơn gây sưng đau và hạn chế vận động. Người bệnh thường cảm thấy đau nhức quanh đầu gối, sưng nóng đỏ và cứng khớp, đặc biệt vào buổi sáng. Nếu tình trạng này kéo dài mà không điều trị kịp thời, có thể dẫn đến tràn dịch khớp, teo cơ và dính khớp.
Gout là bệnh do nồng độ acid uric trong máu tăng cao, dẫn đến sự lắng đọng các tinh thể urat tại khớp, gây viêm cấp tính. Trong khi đó, bệnh giả Gout có triệu chứng tương tự nhưng nguyên nhân là do tinh thể calci pyrophosphate tích tụ tại khớp. Cả hai bệnh đều khiến người bệnh bị đau nhức dữ dội, sưng nóng khớp, da đỏ tấy và khó đi lại. Đặc biệt, nếu không điều trị sớm, các bệnh này có thể gây phá hủy sụn khớp, biến dạng khớp và hạn chế khả năng vận động.
Ngoài những bệnh trên, khớp gối còn có thể gặp phải một số bệnh lý khác như hội chứng đau mặt trước khớp gối, viêm gân bánh chè, hoại tử xương dưới sụn hay các khối u quanh khớp gối. Mặc dù ít phổ biến hơn nhưng các bệnh này cũng có thể ảnh hưởng nghiêm trọng đến khả năng vận động nếu không được phát hiện và xử lý kịp thời.
>> Có thể bạn bỏ lỡ: Những điều bạn cần biết về viêm khớp gối ở trẻ em
Có nhiều yếu tố làm tăng khả năng mắc các vấn đề về đau khớp gối. Sau đây là những yếu tố thường gặp nhất:
– Thừa cân, béo phì: Khi trọng lượng cơ thể vượt quá mức cho phép, áp lực dồn lên khớp gối sẽ tăng cao, ngay cả khi thực hiện các hoạt động nhẹ nhàng như đi bộ hoặc leo cầu thang. Điều này không chỉ làm gia tăng nguy cơ đau nhức mà còn thúc đẩy quá trình bào mòn sụn khớp, dẫn đến thoái hóa khớp sớm.
– Cơ bắp yếu và thiếu linh hoạt: Cơ bắp đóng vai trò quan trọng trong việc nâng đỡ và ổn định khớp gối. Nếu cơ quanh gối yếu hoặc kém linh hoạt, khớp gối sẽ dễ bị tổn thương và chấn thương hơn, đặc biệt khi vận động mạnh hoặc sai tư thế.
– Đặc thù nghề nghiệp và thể thao: Những người thường xuyên phải vận động khớp gối với tần suất cao như vận động viên bóng rổ, cầu thủ bóng đá, người chạy bộ đường dài hay công nhân xây dựng, nông dân… cũng dễ bị đau khớp gối và đau thắt lưng do các động tác lặp đi lặp lại hoặc vận động quá sức.
– Tiền sử chấn thương: Người từng bị chấn thương ở vùng đầu gối như bong gân, đứt dây chằng, rách sụn chêm hoặc gãy xương quanh khớp gối sẽ có nguy cơ tái chấn thương và gặp phải các bệnh lý về khớp cao hơn bình thường.
Để hạn chế nguy cơ mắc các bệnh liên quan đến khớp gối, bạn có thể áp dụng một số biện pháp đơn giản nhưng hiệu quả dưới đây:
Khi tham gia bất kỳ môn thể thao nào, cần nắm vững kỹ thuật và thực hiện đúng tư thế. Trước khi luyện tập, nên khởi động kỹ toàn bộ cơ thể, đặc biệt là vùng khớp gối, để giảm nguy cơ chấn thương trong quá trình vận động.
Chế độ ăn uống điều độ, lành mạnh kết hợp với thói quen tập thể dục thường xuyên sẽ giúp kiểm soát tốt cân nặng. Giảm áp lực cho khớp gối là cách phòng tránh hiệu quả các bệnh lý do quá tải trọng lượng như thoái hóa hay viêm khớp.
Đối với người bị đau đầu gối hoặc mắc các bệnh mạn tính như thoái hóa, viêm xương khớp, nên hạn chế các môn thể thao vận động mạnh. Thay vào đó, ưu tiên các bộ môn nhẹ nhàng như đi bộ, bơi lội, đạp xe, tập yoga để giúp khớp vận động linh hoạt mà không bị quá tải.
Tránh ngồi xổm, ngồi bó gối lâu, đi bộ đường dài, leo cầu thang nhiều lần hoặc đứng quá lâu. Những tư thế và hoạt động này dễ gây áp lực lớn lên khớp gối, làm tăng nguy cơ tổn thương và đau nhức.
Khi có dấu hiệu đau nhức nhẹ, có thể áp dụng các phương pháp hỗ trợ như xoa bóp, ngâm chân bằng nước muối ấm, chườm nóng, châm cứu… giúp giảm đau, thư giãn khớp. Nếu tình trạng kéo dài hoặc đau nhiều, nên thăm khám bác sĩ để được hướng dẫn điều trị kịp thời.
Với người mắc bệnh khớp mạn tính hoặc đau kéo dài, ngoài việc điều trị, rất cần sự động viên và hỗ trợ từ gia đình để giúp người bệnh ổn định tinh thần, tránh stress, lo âu — yếu tố có thể làm trầm trọng thêm triệu chứng bệnh.
Trên đây là tổng hợp những bệnh lý thường gặp liên quan đến khớp gối mà bạn nên biết để chủ động phòng tránh và chăm sóc sức khỏe xương khớp cho bản thân và gia đình. Đừng để những cơn đau gối âm ỉ hay các bệnh lý xương khớp làm ảnh hưởng đến chất lượng cuộc sống của bạn. Để biết thêm nhiều mẹo hay, hướng dẫn chăm sóc xương khớp và các giải pháp bảo vệ khớp an toàn, tiện lợi, hãy đồng hành cùng Haruco qua các bài viết tiếp theo bạn nhé!