Hotline - Zalo
0358 427 596Công ty TNHH Rezkin Việt Nam
Hotline - Zalo
0358 427 596Thoát vị đĩa đệm lưng là bệnh lý về cột sống đang có xu hướng trẻ hóa, không chỉ gặp ở người lớn tuổi mà còn phổ biến ở giới trẻ do ngồi sai tư thế hoặc ít vận động. Việc nhận biết sớm các triệu chứng sẽ giúp người bệnh chủ động điều trị và ngăn ngừa biến chứng nguy hiểm. Bài viết dưới đây từ Haruco sẽ chia sẻ chi tiết cách nhận biết thoát vị đĩa đệm lưng cũng như những biện pháp phòng tránh hiệu quả ngay tại nhà.
Thoát vị đĩa đệm là tình trạng phần đĩa đệm bị lệch khỏi vị trí ban đầu và chèn ép lên tủy sống hoặc rễ thần kinh. Hiện tượng này gây đau nhức, tê mỏi và rối loạn cảm giác tại vùng bị ảnh hưởng.
Dựa vào vị trí tổn thương, bệnh được chia thành nhiều dạng như: thoát vị đĩa đệm cổ, ngực, thắt lưng và cột sống cùng. Trong đó, thoát vị đĩa đệm lưng và thoát vị đĩa đệm cổ là hai dạng phổ biến nhất hiện nay.
Theo thống kê, tại Việt Nam có khoảng 30% dân số gặp phải các dấu hiệu liên quan đến thoát vị đĩa đệm lưng. Không chỉ người lớn tuổi mới mắc bệnh, ngày càng nhiều người trẻ cũng gặp phải do ngồi sai tư thế hoặc làm việc quá sức.
Thoát vị đĩa đệm lưng xảy ra khi bao xơ của đĩa đệm vùng thắt lưng bị tổn thương hoặc nứt vỡ, làm cho phần nhân nhầy bên trong tràn ra và gây áp lực lên rễ thần kinh, gây đau vùng thắt lưng, đặc biệt khi vận động mạnh. Các vị trí thường bị tổn thương nhất là L4 – L5 và L5 – S1, tức là các đốt sống thắt lưng thấp.
Đau lưng chính là dấu hiệu dễ nhận biết nhất của bệnh lý này. Tuy nhiên, tùy vào mức độ và vị trí chèn ép, người bệnh còn có thể gặp tê bì chân tay, yếu cơ hoặc hạn chế vận động.
Có nhiều yếu tố làm tăng nguy cơ thoát vị đĩa đệm lưng, trong đó phổ biến nhất gồm:
– Quá trình lão hóa: Khi tuổi tác tăng, cấu trúc cột sống và đĩa đệm dần mất độ đàn hồi, bao xơ dễ bị rách khiến nhân nhầy thoát ra ngoài.
– Chấn thương: Té ngã, tai nạn hoặc vận động quá mạnh có thể tạo áp lực lớn lên đĩa đệm, làm tổn thương cột sống.
– Làm việc sai tư thế: Thói quen ngồi cong lưng, cúi gập người hoặc đứng lâu một chỗ khiến cột sống chịu áp lực liên tục.
– Mang vác vật nặng: Nâng đồ vật không đúng cách làm tăng nguy cơ trượt đĩa đệm và chèn ép dây thần kinh.
– Thừa cân, béo phì: Trọng lượng cơ thể lớn gây áp lực lên vùng thắt lưng, làm đĩa đệm nhanh thoái hóa hơn.
– Hút thuốc lá: Nicotine làm giảm lưu lượng máu nuôi dưỡng đĩa đệm, khiến mô sụn dễ bị thoái hóa và tổn thương.
– Giới tính và độ tuổi: Nam giới trong độ tuổi lao động là nhóm có nguy cơ cao hơn do thường xuyên phải lao động nặng.
Đây là triệu chứng đặc trưng và phổ biến nhất của thoát vị đĩa đệm. Người bệnh thường cảm thấy đau âm ỉ hoặc đau nhói từng cơn tại vùng thắt lưng. Cơn đau có thể lan xuống vùng mông, đùi hoặc chân, tăng lên khi cúi, xoay người, đứng hoặc ngồi quá lâu. Một số trường hợp, chỉ cần ho hoặc hắt hơi cũng khiến cơn đau trở nên dữ dội hơn.
Khi nhân nhầy của đĩa đệm chèn ép vào rễ thần kinh tọa, người bệnh sẽ xuất hiện cơn đau lan dọc từ thắt lưng xuống mông, mặt sau đùi và bắp chân. Cảm giác đau thường như bị điện giật, tê rát hoặc bỏng rát, gây khó khăn khi đi lại và vận động.
Triệu chứng thoát vị đĩa đệm lưng có thể thay đổi tùy vào vị trí và mức độ tổn thương của đĩa đệm. Cơn đau không cố định mà có thể xuất hiện ở vùng lưng, thắt lưng dưới, mông, đùi, bắp chân hoặc bàn chân và thường chỉ xảy ra ở một bên cơ thể.
Ở giai đoạn đầu, cơn đau thường nhẹ, thoáng qua khiến người bệnh dễ chủ quan. Khi bệnh tiến triển, mức độ đau tăng dần, xuất hiện thường xuyên hơn, đặc biệt tại khu vực bị chèn ép. Nếu không được điều trị sớm, thoát vị đĩa đệm có thể gây đau dữ dội, yếu hoặc thậm chí liệt một hoặc cả hai chân.
Nếu không được phát hiện và điều trị sớm, thoát vị đĩa đệm lưng có thể gây ra nhiều hậu quả nghiêm trọng, làm suy giảm khả năng vận động và ảnh hưởng lớn đến đời sống sinh hoạt hằng ngày. Một vài biến chứng có thể gặp phải bao gồm:
– Đau nhức dữ dội: Cơn đau kéo dài, tăng dần theo thời gian khiến người bệnh khó di chuyển, cúi gập hoặc xoay người.
– Rối loạn đại, tiểu tiện: Khi khối thoát vị chèn ép dây thần kinh điều khiển bàng quang và trực tràng, người bệnh có thể tiểu không kiểm soát hoặc bí tiểu.
– Rối loạn cảm giác: Xuất hiện tình trạng tê bì, mất cảm giác ở vùng đùi, chân hoặc bàn chân.
– Teo cơ, yếu hoặc liệt chi: Do dây thần kinh bị chèn ép lâu ngày, cơ không được vận động dẫn đến teo cơ, thậm chí liệt chi dưới.
Tùy vào mức độ bệnh, bác sĩ sẽ chỉ định những cách chữa thoát vị đĩa đệm cột sống thắt lưng phù hợp:
– Điều trị nội khoa: Áp dụng cho các trường hợp nhẹ, bao gồm dùng thuốc giảm đau, thuốc giãn cơ, tiêm corticosteroid ngoài màng cứng kết hợp vật lý trị liệu, massage, chườm lạnh và nghỉ ngơi hợp lý. Việc duy trì vận động nhẹ nhàng giúp giảm áp lực lên cột sống và hỗ trợ phục hồi.
– Phẫu thuật: Thường được áp dụng trong trường hợp các phương pháp điều trị nội khoa không còn đáp ứng hiệu quả sau 6 tuần hoặc khi người bệnh đau nghiêm trọng, rối loạn vận động, đại, tiểu tiện. Mục tiêu phẫu thuật là loại bỏ phần đĩa đệm bị thoát vị và giải phóng chèn ép lên dây thần kinh.
>> Có thể bạn bỏ lỡ: Đai lưng hỗ trợ thoát vị đĩa đệm có tốt không?
Để giảm thiểu nguy cơ mắc bệnh và cách giảm đau lưng thoát vị đĩa đệm, các chuyên gia y tế khuyến nghị thực hiện các thói quen sau:
– Luôn lao động, sinh hoạt và nghỉ ngơi với tư thế chuẩn xác (khi đứng, ngồi, nằm, hoặc mang vác) để phân bổ đều áp lực lên đĩa đệm và cột sống.
– Thường xuyên tập luyện những bài tập thoát vị đĩa đệm nhẹ nhàng, tập trung vào các bài tập tăng cường sức mạnh cơ lưng và cơ bụng. Đảm bảo tập luyện đúng kỹ thuật và phù hợp với thể trạng của bản thân.
– Trong trường hợp bắt buộc phải mang vác các vật nặng, hãy sử dụng các dụng cụ hỗ trợ như đai lưng cột sống hoặc xe đẩy. Khi nâng vật, luôn dùng lực từ chân thay vì từ lưng để giảm tải áp lực trực tiếp lên cột sống.
– Bổ sung dinh dưỡng đầy đủ qua chế độ ăn uống hàng ngày để duy trì sức khỏe xương khớp tối ưu. Hạn chế tối đa hút thuốc lá và sử dụng các chất kích thích vì chúng làm giảm lưu lượng máu nuôi dưỡng đĩa đệm, khiến đĩa đệm dễ bị thoái hóa hơn.
Bài viết trên của Haruco đã giúp bạn hiểu rõ hơn về bệnh thoát vị đĩa đệm lưng cũng như những cách phòng ngừa hiệu quả để bảo vệ sức khỏe cột sống. Hy vọng rằng qua những thông tin này, bạn có thể chủ động điều chỉnh tư thế, tăng cường vận động và chăm sóc lưng đúng cách mỗi ngày.
