Hotline - Zalo
0358 427 596Công ty TNHH Rezkin Việt Nam
Hotline - Zalo
0358 427 596Thoát vị đĩa đệm cột sống thắt lưng là một dạng rối loạn thường gặp ở hệ xương khớp phổ biến hiện nay, ảnh hưởng nghiêm trọng đến chất lượng cuộc sống nếu không được phát hiện và điều trị kịp thời. Trong bài viết dưới đây, Haruco sẽ cung cấp cho bạn những thông tin chi tiết về các yếu tố gây ra, dấu hiệu nhận biết và phương pháp khắc phục thoát vị đĩa đệm cột sống thắt lưng, giúp bạn chủ động chăm sóc sức khỏe và bảo vệ cột sống hiệu quả.
Thoát vị đĩa đệm thắt lưng là tình trạng phần bao xơ bên ngoài của đĩa đệm bị suy yếu, rách hoặc nứt, khiến nhân nhầy bên trong tràn ra ngoài. Lúc này, phần nhân nhầy có thể gây áp lực lên các rễ dây thần kinh hoặc tủy sống, gây ra những cơn đau nhức, tê bì và khó chịu ở vùng thắt lưng, ảnh hưởng đến khả năng vận động của người bệnh.
Bệnh có thể gặp ở nhiều đối tượng, tuy nhiên một số nhóm người có nguy cơ cao hơn, bao gồm:
– Người trong độ tuổi từ 35 đến 50, khi đĩa đệm bắt đầu lão hóa và mất dần độ đàn hồi.
– Tỷ lệ nam giới mắc căn bệnh này cao hơn so với nữ giới.
– Những người thường xuyên mang vác nặng, lao động tay chân hoặc ngồi sai tư thế trong thời gian dài.
– Người thừa cân, béo phì hoặc có thói quen hút thuốc lá, khiến đĩa đệm dễ bị tổn thương.
– Trường hợp có yếu tố di truyền, trong gia đình từng có người bị thoát vị đĩa đệm cột sống thắt lưng.
Thoát vị đĩa đệm có thể xuất hiện tại bất kỳ vị trí nào trên cột sống, nhưng phổ biến nhất vẫn là vùng thắt lưng do chịu nhiều áp lực trong quá trình vận động. Một vài nguyên nhân chủ yếu có thể kể đến như:
– Thoái hóa cột sống: Thường gặp ở người từ 30 – 50 tuổi, khi bao xơ của đĩa đệm bị yếu đi, dễ rách, khiến nhân nhầy thoát ra ngoài và chèn ép rễ thần kinh.
– Chấn thương hoặc tai nạn: Các va đập mạnh, mang vác nặng hoặc tai nạn lao động có thể khiến đĩa đệm bị lồi hoặc rách.
– Dị tật bẩm sinh và yếu tố di truyền: Người có cấu trúc cột sống bất thường như gù, vẹo cột sống, hoặc có người thân mắc bệnh sẽ có nguy cơ cao hơn.
– Thừa cân, béo phì: Trọng lượng cơ thể lớn gây áp lực lên vùng cột sống thắt lưng, làm tăng nguy cơ thoát vị.
– Hút thuốc lá: Làm giảm lượng oxy và chất dinh dưỡng nuôi dưỡng đĩa đệm, khiến chúng dễ bị tổn thương.
– Đau lưng do ngồi sai tư thế và vận động không đúng cách: Ngồi, đứng, bê vác hoặc tập thể dục sai tư thế lâu ngày đều có thể gây tổn hại đến đĩa đệm và dẫn đến thoát vị.
Thoát vị đĩa đệm thắt lưng thường tiến triển qua 4 giai đoạn với các biểu hiện khác nhau theo mức độ nặng dần:
Ở giai đoạn đầu, cột sống bắt đầu có dấu hiệu mất cân bằng và giảm ổn định, tuy nhiên người bệnh hầu như chưa cảm nhận rõ cơn đau, chỉ có cảm giác hơi khó chịu hoặc mỏi nhẹ vùng thắt lưng.
Người bệnh bắt đầu xuất hiện các cơn đau âm ỉ hoặc mỏi nhức tại một vài vị trí nhất định trên cột sống. Tuy nhiên, phần lớn lại chủ quan, cho rằng đây chỉ là dấu hiệu mệt mỏi tạm thời do làm việc quá sức, nên không thăm khám sớm, khiến tình trạng dễ tiến triển nặng hơn.
Ở giai đoạn này, vòng xơ của đĩa đệm bị rách hoàn toàn, khiến nhân nhầy tràn ra ngoài và chèn ép mạnh lên các dây thần kinh vùng thắt lưng. Người bệnh thường cảm thấy đau dữ dội, mệt mỏi kéo dài, cơn đau có thể tăng lên khi vận động, ho hoặc hắt hơi, gây ảnh hưởng lớn đến sinh hoạt và giấc ngủ.
Đây là giai đoạn nặng nhất của thoát vị đĩa đệm lưng. Lúc này, các tổn thương đã lan rộng, cơn đau không chỉ xuất hiện ở vùng thắt lưng mà còn lan xuống hông, đùi và chân, kèm theo cảm giác tê bì hoặc yếu cơ. Người bệnh gặp khó khăn trong di chuyển, cúi gập người hoặc mang vác vật nặng, ảnh hưởng nghiêm trọng đến chất lượng cuộc sống hàng ngày.
Theo thống kê, có đến hơn 70% dân số thế giới từng bị đau lưng ít nhất một lần trong đời, và đây cũng là dấu hiệu điển hình nhất của thoát vị đĩa đệm thắt lưng. Mức độ đau có thể thay đổi từ âm ỉ đến dữ dội, xuất hiện đột ngột hoặc kéo dài liên tục tùy theo tình trạng bệnh.
Một số triệu chứng thường gặp giúp nhận biết thoát vị đĩa đệm cột sống thắt lưng gồm:
– Đau tăng khi cúi người, ho hoặc hắt hơi, đặc biệt khi ngồi, đứng hoặc nằm sấp quá lâu.
– Đau lan dọc theo dây thần kinh tọa, kéo dài từ vùng thắt lưng xuống mông, đùi, thậm chí đến cẳng chân hoặc bàn chân.
– Cảm giác tê bì, nóng rát hoặc châm chích, nhất là ở chân hoặc bàn chân do rễ thần kinh bị chèn ép.
– Ở nam giới, có thể xuất hiện rối loạn chức năng sinh lý, còn ở nhiều trường hợp nặng, người bệnh gặp rối loạn đại tiểu tiện.
– Cơn đau giảm khi nghỉ ngơi, nhưng tăng rõ rệt khi vận động hoặc thay đổi tư thế, gây hạn chế trong sinh hoạt và công việc hàng ngày.
Việc điều trị thoát vị đĩa đệm thắt lưng phụ thuộc vào mức độ tổn thương đĩa đệm, tình trạng sức khỏe và nhu cầu sinh hoạt của người bệnh. Các phương pháp phổ biến gồm cả điều trị bảo tồn bằng thuốc, các biện pháp hỗ trợ tại nhà và phẫu thuật.
– Thuốc uống: Các loại thuốc chống viêm không steroid (NSAIDs) như ibuprofen hoặc naproxen thường được sử dụng để giảm đau và viêm nhẹ, giúp người bệnh dễ dàng thực hiện các hoạt động hàng ngày. Thuốc chỉ nên dùng theo hướng dẫn của bác sĩ để tránh tác dụng phụ trên dạ dày và thận.
– Tiêm steroid ngoài màng cứng: Phương pháp này được áp dụng khi cơn đau không kiểm soát được bằng thuốc uống, giúp giảm viêm quanh rễ thần kinh, đồng thời cải thiện vận động và chức năng cột sống vùng thắt lưng, chân.
– Mẹo dân gian hỗ trợ: Một số biện pháp tự nhiên như chườm nóng bằng đu đủ xanh, uống trà gừng mật ong, massage lưng bằng muối và dầu ô liu có thể giúp giảm đau tạm thời và thư giãn cơ lưng. Tuy nhiên, những phương pháp này hiệu quả hạn chế nếu sử dụng đơn lẻ và thường được khuyến cáo kết hợp với điều trị y khoa để đạt kết quả tốt nhất.
Phẫu thuật được chỉ định trong các trường hợp nặng hoặc không đáp ứng với các phương pháp bảo tồn, cụ thể:
– Khi các phương pháp dùng thuốc, vật lý trị liệu và trị liệu thần kinh cột sống không mang lại cải thiện rõ rệt.
– Đĩa đệm chèn ép thần kinh cấp tính, gây đau dữ dội hoặc làm giảm chức năng vận động.
– Bao xơ đĩa đệm bị rách hoàn toàn hoặc thoát vị di trú, khiến nhân nhầy tràn ra ngoài và chèn ép dây thần kinh nghiêm trọng.
– Xuất hiện liệt hoặc hội chứng chùm đuôi ngựa, với biểu hiện liệt mềm hai chi dưới, rối loạn cơ tròn và mất cảm giác ở vùng tầng sinh môn hình yên ngựa, đòi hỏi can thiệp khẩn cấp để ngăn ngừa biến chứng lâu dài.
>> Có thể bạn bỏ lỡ: Đai lưng hỗ trợ thoát vị đĩa đệm có tốt không?
Điều trị và phòng ngừa thoát vị đĩa đệm cột sống thắt lưng đòi hỏi sự kiên nhẫn và kết hợp nhiều phương pháp, từ thay đổi tư thế, luyện tập, đến sử dụng các biện pháp y khoa khi cần thiết. Haruco hy vọng bài viết đã mang đến thông tin hữu ích, giúp bạn chăm sóc cột sống hiệu quả và duy trì cuộc sống năng động, khỏe mạnh mỗi ngày.
