Công ty TNHH Rezkin Việt Nam
Công ty TNHH Rezkin Việt Nam

Hotline - Zalo

0358 427 596

Phương pháp kéo giãn cột sống: Tác dụng và cách thực hiện

| Tác giả: Mai Chi

Bạn có biết rằng việc kéo giãn cột sống đúng cách có thể giúp giảm đau lưng, cổ, cải thiện tư thế và phòng ngừa thoái hóa cột sống? Phương pháp kéo giãn cột sống không chỉ mang lại hiệu quả tức thì mà còn giúp cơ thể duy trì sự linh hoạt lâu dài. Hãy cùng Haruco khám phá tác dụng và các cách thực hiện kéo giãn cột sống đơn giản, an toàn ngay tại nhà hoặc tại phòng tập.

dung-cu-keo-gian-cot-song

1. Kéo giãn cột sống là gì?

Kéo giãn cột sống lưng là gì?

Cột sống lưng là một cấu trúc phức hợp bao gồm xương, cơ, dây chằng và gân, phối hợp nhịp nhàng để hỗ trợ cơ thể thực hiện các động tác như gập, xoay và nghiêng. Đây cũng là phần chịu trọng lượng chính của cơ thể, giúp duy trì tư thế và đảm bảo hoạt động hằng ngày.

Các bài tập giãn cột sống lưng đều đặn giúp cơ và dây chằng duy trì độ linh hoạt, đồng thời giảm áp lực lên khớp. Việc này còn kích thích lưu thông máu, cung cấp dưỡng chất thiết yếu, hỗ trợ phục hồi và cải thiện chức năng vận động. Nếu bỏ qua các bài tập kéo giãn, bạn có thể gặp tình trạng cứng khớp, giảm khả năng vận động và đau mỏi kéo dài theo thời gian.

Kéo giãn cột sống cổ là gì?

Kéo giãn cột sống cổ là phương pháp vật lý trị liệu dùng lực cơ học để tác động trực tiếp lên vùng cổ, nhằm tách các khớp và giảm áp lực. Phương pháp này giúp nắn chỉnh các khớp bị tổn thương hoặc sai lệch, từ đó khôi phục cấu trúc tự nhiên và chức năng vận động của cột sống cổ.

Kéo giãn cổ giảm áp lực lên đĩa đệm, dây thần kinh và các mô mềm xung quanh, giúp giảm đau và tăng khả năng vận động. Đây là liệu pháp phổ biến trong điều trị các vấn đề như thoát vị đĩa đệm cổ, thoái hóa đốt sống cổ hay hội chứng đau vai gáy, mang lại hiệu quả phục hồi lâu dài.

2. Lợi ích của phương pháp kéo giãn cột sống

Kéo giãn cột sống là một phương pháp trị liệu cơ học thường được áp dụng trong vật lý trị liệu, giúp giảm đau, cải thiện chức năng cột sống và hỗ trợ điều trị các bệnh lý liên quan. Các tác dụng nổi bật bao gồm:

Kéo giãn mô mềm

Phương pháp tác động lực lên dây chằng, gân và cơ, giúp các mô mềm được thư giãn, giảm căng thẳng và áp lực lên khớp. Khoảng cách giữa các mặt khớp cũng được mở rộng, hỗ trợ giảm đau và phục hồi chức năng cột sống.

Thư giãn cơ

Cách kéo giãn cột sống làm giảm tình trạng co cứng các cơ cạnh sống, đặc biệt là những cơ chịu áp lực lâu ngày. Nhờ đó, người tập cảm thấy dễ chịu, giảm đau vùng cổ, vai và thắt lưng.

Tăng di động các khớp

Liệu pháp này cải thiện độ linh hoạt của các khớp, nâng cao khả năng di chuyển và giảm nguy cơ cứng khớp, đồng thời hạn chế quá trình thoái hóa.

Kéo tách khớp

Kéo giãn giúp giảm áp lực lên mặt khớp và giải phóng sự chèn ép lên rễ thần kinh tại các lỗ liên hợp. Đây là yếu tố quan trọng giúp giảm các triệu chứng đau, tê bì do chèn ép dây thần kinh.

Giảm tình trạng lồi đĩa đệm

Bài tập giãn cột sống giúp giảm lực tác động lên đĩa đệm, hạn chế hiện tượng đĩa đệm bị lồi hoặc lệch khỏi vị trí trung tâm. Nhờ đó, áp lực lên dây thần kinh, dây chằng và các mô xung quanh được giảm đáng kể, hỗ trợ cải thiện tình trạng thoát vị đĩa đệm.

Giảm áp lực lên dây thần kinh

Liệu pháp kéo giãn giúp giảm chèn ép trực tiếp lên các dây thần kinh do thoát vị đĩa đệm hoặc thoái hóa cột sống. Điều này không chỉ làm giảm cơn đau mà còn hạn chế các triệu chứng đi kèm như tê bì, yếu cơ hay mất cảm giác ở tay và chân.

Điều chỉnh tư thế cột sống

Kéo giãn cột sống còn giúp điều chỉnh những sai lệch về tư thế, đặc biệt với những người thường ngồi sai tư thế. Liệu pháp này hỗ trợ cột sống trở về vị trí tự nhiên, giảm nguy cơ gù lưng, vẹo cột sống và các vấn đề liên quan đến tư thế không đúng.

dung-cu-keo-gian-cot-song

3. Kéo giãn cột sống phù hợp với những ai?

Những đối tượng nên áp dụng phương pháp kéo giãn cột sống

Phương pháp kéo giãn cột sống được áp dụng cho nhiều trường hợp, giúp giảm đau, cải thiện chức năng cột sống và hỗ trợ phục hồi sức khỏe:

– Thoái hóa đĩa đệm cột sống: Giúp giảm tải áp lực tác động lên đĩa đệm, hỗ trợ giảm đau và làm chậm quá trình thoái hóa cột sống.

– Hội chứng cong vẹo cột sống không cấu trúc: Điều chỉnh cột sống lệch do tư thế sai, giúp duy trì đường cong tự nhiên.

– Phình, lồi hoặc thoát vị đĩa đệm: Giảm chèn ép dây thần kinh, cải thiện triệu chứng đau, tê bì.

– Đau thắt lưng bán cấp hoặc mạn tính: Thư giãn cơ cạnh sống, tăng cường lưu thông máu và cải thiện vận động.

– Chèn ép dây thần kinh: Mở rộng lỗ liên hợp, giảm áp lực và giảm triệu chứng đau.

– Rối loạn tư thế lâu ngày: Giúp điều chỉnh tư thế, giảm căng thẳng vùng cổ và lưng.

– Phục hồi sau chấn thương: Hỗ trợ giảm đau và tăng cường vận động.

Các trường hợp chống chỉ định khi kéo giãn cột sống

Mặc dù kéo giãn cột sống mang lại nhiều lợi ích, nhưng không phải ai cũng phù hợp. 

– Người bị u ác tính ở bất kỳ vị trí nào trên cơ thể.

– Rối loạn tim mạch hoặc xơ cứng động mạch, có nguy cơ ảnh hưởng tuần hoàn máu.

– Tăng huyết áp giai đoạn 2, 3, đặc biệt có nguy cơ rối loạn tuần hoàn não.

– Bệnh lý cấp tính của cơ quan nội tạng hoặc đang trong tình trạng viêm nhiễm nặng.

– Sốt cao hoặc nhiễm trùng khiến cơ thể yếu, không thích hợp với lực kéo giãn.

– Bệnh lao cột sống, áp xe viêm tấy vùng lưng hoặc các bệnh lý tủy sống.

– Loãng xương nặng, viêm đa khớp dạng thấp, viêm cột sống dính khớp.

– Gãy xương hoặc cột sống bị biến dạng do chấn thương.

– Hội chứng đuôi ngựa cần can thiệp y khoa chuyên sâu.

– Phụ nữ mang thai hoặc trong kỳ kinh nguyệt, do thay đổi sinh lý làm kéo giãn không an toàn.

– Các bệnh ngoài da, nấm, ký sinh trùng ảnh hưởng đến khả năng chịu lực và an toàn.

4. 3 Phương pháp kéo giãn cột sống phổ biến hiện nay

Các bài tập giúp kéo giãn vùng cổ và cột sống lưng

Căng cổ

Mục đích: Giảm căng thẳng và tăng độ linh hoạt cho vùng cổ.

Cách thực hiện:

– Giữ tư thế đứng thẳng, hai chân mở song song với vai.

– Nghiêng đầu từ từ về phía trước, đưa cằm gần ngực.

– Quay đầu chậm sang trái, cằm thẳng hàng với vai trái.

– Lặp lại tương tự sang phải.

– Thực hiện mỗi bên 5 lần.

Lưu ý: Di chuyển chậm để tránh chóng mặt.

Cuộn vai

Mục đích: Thư giãn cơ vai, cải thiện lưu thông máu.

Cách thực hiện:

– Đứng thẳng, chân rộng bằng vai.

– Nâng vai lên hướng tai, sau đó cuộn vai về phía sau và hạ xuống.

– Thực hiện 10 lần cuộn vai về sau, 10 lần về trước.

Lưu ý: Giữ lưng thẳng, thở đều trong suốt quá trình tập.

Căng ngực từ đầu gối

Mục đích: Giúp làm giãn cơ vùng ngực và phần lưng phía trên.

Cách thực hiện:

– Nằm ngửa trên sàn, gập đầu gối, hai bàn chân chạm sàn.

– Đưa hai tay ra sau, ôm mặt sau đầu gối.

– Nhẹ nhàng kéo đầu gối về phía ngực, cảm nhận cơ mông và lưng dưới căng ra.

– Giữ 15–30 giây, sau đó thả lỏng cơ thể.

Lưu ý: Hít thở đều, không kéo quá mạnh để tránh áp lực lên cột sống.

Căng phổi quỳ

Mục đích: Kéo giãn cơ gấp hông, nhóm cơ liên kết với xương chậu, hỗ trợ cải thiện tư thế.

Cách thực hiện:

– Ở tư thế quỳ, giữ cho cả hai đầu gối tiếp xúc với mặt sàn.

– Bước một chân lên phía trước, bàn chân phẳng, đầu gối tạo góc vuông.

– Giữ trọng lượng cơ thể cân bằng qua hai hông, đặt tay lên đùi trước và nhẹ nhàng đẩy người về phía trước.

– Duy trì tư thế trong khoảng 15–30 giây rồi thực hiện tương tự với bên còn lại.

Lưu ý: Giữ lưng thẳng, không để đầu gối vượt quá mũi chân, thở đều.

dung-cu-keo-gian-cot-song

Kéo giãn cột sống liên tục

Kéo giãn cột sống liên tục là kỹ thuật duy trì lực kéo ổn định trong suốt quá trình thực hiện. Phương pháp này đơn giản, dễ thực hiện và có chi phí thấp, phù hợp cho nhiều cơ sở vật lý trị liệu hoặc sử dụng tại nhà.

Ưu điểm:

– Dễ triển khai, ít phức tạp về kỹ thuật.

– Chi phí thấp, hiệu quả với nhiều đối tượng.

Hạn chế:

– Khó xác định chính xác lực kéo phù hợp cho từng bệnh nhân. Lực kéo ban đầu quá nhẹ có thể không đạt hiệu quả, trong khi lực quá mạnh lại có thể gây khó chịu hoặc tổn thương.

Cách thực hiện:

– Có thể sử dụng lực tự trọng, lực đối trọng hoặc kết hợp với liệu pháp thủy trị liệu để tăng hiệu quả.

– Thời gian thực hiện thường từ 15–25 phút mỗi buổi, tối đa 2 lần/ngày.

– Sau khi tập, cần nghỉ tối thiểu 30 phút để cột sống trở về trạng thái cân bằng trước khi đứng dậy.

Kéo giãn cột sống dạng xung lực 

Kéo giãn cột sống dạng xung lực sử dụng hai loại lực: lực nền và lực kéo. Lực nền duy trì ổn định, trong khi lực kéo tăng lên trong khoảng thời gian ngắn rồi trở về lực nền, giúp hiệu quả điều trị cao hơn và an toàn với từng bệnh nhân.

Chi tiết kỹ thuật:

– Lực nền: tối thiểu 10% trọng lượng cơ thể.

– Lực kéo: khởi đầu khoảng 20% trọng lượng cơ thể, tăng dần nhưng không vượt quá 30%.

– Thời gian mỗi chu kỳ: 15–30 giây cho lực nền và lực kéo, điều chỉnh theo thể trạng bệnh nhân.

– Thời lượng buổi tập: 15–25 phút, tối đa 2 lần/ngày.

– Sau tập: nghỉ ngơi tối thiểu 30 phút để cột sống cân bằng, giảm nguy cơ căng thẳng hoặc tổn thương.

Ưu điểm:

– Hiệu quả cao, thích hợp với nhiều mức độ đau và thể trạng bệnh nhân.

– Giúp giảm áp lực lên đĩa đệm, thư giãn cơ và hỗ trợ phục hồi chức năng cột sống.

5. Tác dụng phụ khi kéo giãn cột sống và cách xử lý

Mặc dù kéo giãn cột sống là phương pháp trị liệu hiệu quả, nhưng nếu thực hiện sai kỹ thuật hoặc không có sự hướng dẫn của chuyên gia, người tập có thể gặp một số rủi ro như:

Chấn thương cột sống

Kéo giãn quá mức hoặc sai cách có thể làm tổn thương đĩa đệm, dây chằng và cơ xung quanh cột sống. Hậu quả là đau nhức, giảm khả năng vận động và trong một số trường hợp để lại di chứng lâu dài.

Biến dạng cột sống

Kéo giãn không kiểm soát hoặc không phù hợp với cơ thể có thể làm thay đổi cấu trúc cột sống, đặc biệt với người đã mắc bệnh lý như cong vẹo cột sống hoặc thoái hóa. Biến dạng cột sống ảnh hưởng xấu đến tư thế và khả năng vận động.

Đau tăng sau kéo giãn

Thay vì giảm đau, kéo giãn sai cách có thể khiến cơn đau trở nên nghiêm trọng hơn. Tình trạng này thường xảy ra khi lực kéo không được điều chỉnh phù hợp hoặc người tập vượt quá giới hạn chịu đựng của cơ thể.

Cách phòng tránh các rủi ro

– Điều chỉnh lực kéo phù hợp: Lực kéo cần phù hợp với thể trạng và tình trạng bệnh lý từng người, không tự ý tăng hoặc giảm lực.

– Tuân thủ đúng kỹ thuật: Giữ đúng tư thế, thời gian kéo giãn. Ngừng tập nếu cảm thấy đau hoặc khó chịu và tham khảo ý kiến bác sĩ.

– Tránh kéo giãn nếu chống chỉ định: Những người mắc lao cột sống, chấn thương nặng, viêm nhiễm hoặc các bệnh lý nghiêm trọng khác nên không áp dụng phương pháp này.

>> Có thể bạn bỏ lỡ: Cách đu xà giãn cột sống cho người thoát vị đĩa đệm

Như vậy, qua bài viết trên, bạn đã hiểu rõ về các phương pháp kéo giãn cột sống, tác dụng và cách thực hiện hiệu quả để duy trì cột sống khỏe mạnh. Nếu muốn nâng cao hiệu quả luyện tập tại nhà, hãy tham khảo các sản phẩm hỗ trợ kéo giãn của Haruco.

Nội dung