Hotline - Zalo
0358 427 596Hotline - Zalo
0358 427 596Đau lưng trên không chỉ gây cảm giác khó chịu, hạn chế vận động mà còn có thể là biểu hiện của những bệnh lý nghiêm trọng liên quan đến cột sống và cơ bắp. Nhiều người thường nhầm lẫn cơn đau này với mỏi cơ thông thường, dẫn đến việc chậm trễ trong điều trị. Bài viết này Haruco sẽ cung cấp cho bạn những thông tin quan trọng về đau lưng trên và cách điều trị phù hợp.
Lưng trên nằm ở khu vực giữa cổ và thắt lưng, gồm 12 đốt sống từ T1 đến T12. Khác với vùng cột sống thắt lưng và cổ, khu vực này có biên độ vận động hạn chế nên ít gặp chấn thương hoặc đau nhức hơn.
Đau lưng trên là tình trạng xuất hiện cảm giác đau hoặc khó chịu ở phần lưng phía trên, thường trải dài từ giữa lưng đến vùng cổ. Cơn đau có thể tập trung ở một điểm, lan sang hai bên hoặc xuất hiện đồng thời ở nhiều vị trí. Mức độ đau dao động từ âm ỉ, nhẹ nhàng đến dữ dội, và thời gian kéo dài có thể chỉ vài ngày hoặc tới vài tuần.
Biểu hiện của tình trạng đau lưng trên có thể không giống nhau ở từng người. Có trường hợp cơn đau chỉ xuất hiện trong vài ngày rồi biến mất, nhưng cũng có trường hợp kéo dài dai dẳng, gây ảnh hưởng lớn đến sinh hoạt hằng ngày.
– Cơn đau xuất hiện đột ngột, cảm giác như bị dao đâm hoặc siết chặt. Vùng đau thường tập trung tại một vị trí duy nhất, không lan sang các khu vực xung quanh.
– Cơn đau kéo dài gây cảm giác khó chịu, có thể lan đau lên cổ, xuống đau thắt lưng hoặc sang vai, khiến người bệnh mệt mỏi và hạn chế vận động.
– Đau lưng trên đôi khi lan sang lồng ngực, cánh tay, dạ dày… kèm cảm giác tê bì hoặc như bị điện giật do chèn ép rễ thần kinh. Thường cơn đau chỉ xuất hiện ở một bên cơ thể và có xu hướng tăng dần nếu không được điều trị kịp thời.
– Người bệnh gặp khó khăn khi cúi, ngửa, nghiêng người hay xoay lưng. Các cơ cạnh cột sống có thể co cứng, dây chằng và khớp giảm linh hoạt, dễ nhận thấy khi sờ vào vùng cơ bị căng.
– Kèm theo cơn đau là cảm giác nóng rát hoặc tê lan ra ngực, bụng, cánh tay… nguyên nhân thường do chèn ép hệ thống thần kinh.
Tình trạng đau lưng trên có thể bắt nguồn từ nhiều yếu tố khác nhau, bao gồm thói quen sinh hoạt thiếu khoa học, chấn thương trong quá trình vận động thể thao hoặc các bệnh lý về cơ xương khớp.
Mặc dù thoát vị đĩa đệm thường gặp ở vùng thắt lưng, nhưng khu vực lưng trên cũng có nguy cơ bị ảnh hưởng. Khi cột sống chịu áp lực quá lớn, bao xơ của đĩa đệm có thể bị rách, khiến nhân nhầy tràn ra ngoài và chèn ép vào dây thần kinh. Tình trạng này không chỉ gây đau nhức mà còn có thể là hậu quả của quá trình thoái hóa cột sống.
Đây là nguyên nhân thường gặp nhất ở người cao tuổi, xảy ra khi lớp sụn khớp giữa các đốt sống bị mài mòn theo thời gian. Khi phần đệm bảo vệ mất đi, các đốt xương sẽ cọ xát trực tiếp vào nhau, gây đau và hạn chế vận động. Trong những trường hợp nặng, gai xương có thể hình thành, chèn ép dây thần kinh và làm cơn đau lưng trên trở nên nghiêm trọng hơn.
Khi cột sống bị biến dạng mà không được điều chỉnh sớm, các cơ vùng lưng có thể co thắt liên tục, tạo áp lực lớn lên đĩa đệm và khớp. Tình trạng này không chỉ gây đau nhức mà còn có nguy cơ để lại dị tật, ảnh hưởng đến ngoại hình và tư thế.
Các bệnh lý như viêm xương khớp hay viêm khớp dạng thấp có thể khiến cột sống ngực bị cứng khớp, gây đau nhức rõ rệt vào buổi sáng (khoảng 30 phút sau khi thức dậy). Cơn đau thường giảm dần trong ngày nhưng có thể trở lại vào buổi tối, làm gián đoạn giấc ngủ. Ngoài ra, người bệnh có thể cảm thấy tê, châm chích hoặc ngứa ran ở dây thần kinh hoặc tủy sống.
Tình trạng này xảy ra khi ống sống thu hẹp lại, gây áp lực lên tủy sống và các rễ thần kinh. Mặc dù hiếm gặp ở vùng lưng trên, hẹp ống sống vẫn có thể xảy ra, đặc biệt ở người trên 50 tuổi. Triệu chứng thường gồm đau âm ỉ hoặc đau nhói khi vận động, nhất là khi xoay người, ngồi hoặc đứng lâu. Người bệnh có thể cảm thấy nóng rát, tê hoặc đau lan ra phía trước ngực, bụng.
Nguyên nhân thường gặp của hẹp ống sống bao gồm thoái hóa cột sống, phì đại khớp liên mấu, thoát vị đĩa đệm, trượt đốt sống, phì đại dây chằng vàng hoặc vẹo cột sống. Do vùng cột sống lưng ít di động, động tác cúi người về trước thường không giúp giảm đau trong trường hợp này.
Việc ngồi lì một chỗ trong thời gian dài khiến các nhóm cơ lưng không được rèn luyện, trở nên yếu và dễ bị tổn thương. Nguyên nhân này khá thường gặp nhưng lại hay bị mọi người xem nhẹ.
Các tư thế như nằm gục lên bàn, trượt dài trên ghế hoặc sàn khi làm việc khiến trọng lực và trọng lượng cơ thể dồn ép lên đốt sống, đĩa đệm và dây chằng. Nếu duy trì lâu dài, không chỉ gây đau lưng dưới mà còn dẫn đến nhiều biến chứng về cột sống.
Luyện tập điều độ giúp cơ săn chắc, nhưng việc lạm dụng lại dễ khiến cơ bị căng cứng, co thắt và đau nhức. Ví dụ, vận động viên bóng chày hoặc bóng ném thường phải lặp đi lặp lại động tác ném hàng chục nghìn lần, gây áp lực lớn lên vai và lưng trên. Trường hợp không được can thiệp sớm, tình trạng đau có nguy cơ kéo dài và trở thành mãn tính.
Va chạm mạnh vào vùng lưng trên có thể dẫn đến ê ẩm, đau nhức do:
– Tai nạn giao thông
– Té ngã
– Chấn thương thể thao
Trong 72 giờ đầu sau khi xuất hiện cơn đau, bạn có thể áp dụng một số phương pháp chăm sóc tại nhà để giảm khó chịu. Nếu sau thời gian này tình trạng không cải thiện, hãy đến cơ sở y tế để được thăm khám và điều trị kịp thời.
– Giảm tải hoạt động mạnh: Tạm thời ngừng các hoạt động thể chất cường độ cao trong vài ngày. Tuy nhiên, không nên nằm bất động quá lâu; hãy duy trì các hoạt động nhẹ nhàng trong phạm vi chịu đựng được.
– Sử dụng thuốc giảm đau không kê đơn: Có thể dùng ibuprofen hoặc acetaminophen theo liều khuyến nghị để giảm đau và giảm viêm.
– Điều chỉnh tư thế nằm: Nếu nằm ngửa gây khó chịu, hãy thử nằm nghiêng, co nhẹ đầu gối và đặt gối giữa hai chân. Trong trường hợp nằm ngửa thoải mái, bạn có thể đặt thêm gối hoặc khăn cuộn dưới đùi để giảm áp lực lên lưng trên.
– Giảm căng cứng cơ: Tắm nước ấm hoặc massage nhẹ nhàng vùng lưng trên sẽ giúp cơ bắp thư giãn và cải thiện tình trạng cứng cơ.
– Sử dụng đai lưng cột sống: Đai lưng hỗ trợ giúp cố định và giảm áp lực lên vùng lưng trên, đồng thời duy trì tư thế đúng khi ngồi hoặc vận động. Nên chọn sản phẩm phù hợp kích cỡ và chất liệu thoáng khí để mang lại hiệu quả tối ưu.
Khi các phương pháp chăm sóc tại nhà không mang lại hiệu quả, người bệnh nên đến bệnh viện để được chẩn đoán và điều trị chuyên sâu. Tùy theo nguyên nhân và mức độ nghiêm trọng, bác sĩ có thể áp dụng một hoặc kết hợp nhiều phương pháp sau:
Nếu thuốc giảm đau không kê đơn không đủ hiệu quả, bác sĩ có thể chỉ định:
– Thuốc giảm đau mạnh hơn, như tramadol (ví dụ: Ultracet)
– Thuốc kháng viêm NSAIDs
– Thuốc giảm đau thần kinh khi có dấu hiệu chèn ép rễ thần kinh (ví dụ: pregabalin, gabapentin)
– Thuốc giãn cơ khi có tình trạng căng cứng cơ (ví dụ: eperisone)
Bao gồm các biện pháp như siêu âm trị liệu, chiếu laser, kích thích điện để giảm đau. Khi triệu chứng thuyên giảm, bác sĩ hoặc chuyên viên vật lý trị liệu sẽ hướng dẫn các bài tập tăng cường cơ lưng và cơ bụng, giúp phục hồi và ngăn ngừa tái phát.
Phương pháp này hỗ trợ kiểm soát chứng đau lưng mạn tính bằng cách rèn luyện tư duy tích cực, kết hợp kỹ thuật thư giãn và duy trì thái độ lạc quan.
Chỉ được cân nhắc khi các phương pháp điều trị nội khoa thất bại hoặc khi có biến chứng nghiêm trọng như chèn ép tủy sống. Các kỹ thuật phẫu thuật có thể áp dụng gồm:
– Bơm xi măng sinh học để điều trị gãy xẹp đốt sống, giúp ổn định cấu trúc và giảm đau.
– Phẫu thuật thoát vị đĩa đệm nhằm giảm áp lực lên tủy sống và dây thần kinh, phục hồi vị trí tổn thương, đồng thời ngăn ngừa biến chứng liệt cơ.
>> Có thể bạn bỏ lỡ: Bật mí những tác dụng của đai lưng cột sống
Để hạn chế nguy cơ bị đau lưng trên, bạn có thể áp dụng những biện pháp sau:
– Luôn giữ lưng thẳng khi ngồi, chọn ghế có tựa lưng hỗ trợ tốt. Điều chỉnh chiều cao ghế và bàn sao cho màn hình máy tính ngang tầm mắt, giúp giảm áp lực lên cột sống.
– Các bài tập cột sống lưng giúp tăng cường cơ lưng và kéo giãn như yoga, pilates giúp cải thiện sức mạnh, độ linh hoạt và bảo vệ cột sống. Nên duy trì tập luyện đều đặn để giữ cơ bắp khỏe mạnh.
– Căng thẳng tinh thần dễ khiến cơ bắp co cứng, gây đau lưng. Hãy áp dụng các kỹ thuật thư giãn như thiền, hít thở sâu hoặc massage để giảm áp lực tâm lý và thể chất.
– Gối và đệm ngủ phù hợp giúp giữ đúng tư thế khi ngủ và ngồi, giảm tải cho lưng và cổ.
– Tránh mang vác đồ nặng hoặc thực hiện các hoạt động đòi hỏi quá nhiều sức lực. Khi cần nâng, hãy dùng kỹ thuật đúng, giữ lưng thẳng và lực dồn vào chân.
– Kiểm soát cân nặng bằng chế độ ăn uống lành mạnh và tập luyện thường xuyên, giúp giảm áp lực lên cột sống và các khớp.
Haruco hy vọng những thông tin trong bài viết đã giúp bạn hiểu rõ hơn về đau lưng trên và lựa chọn được phương pháp chăm sóc phù hợp để bảo vệ sức khỏe cột sống.