Hotline - Zalo
0358 427 596Công ty TNHH Rezkin Việt Nam
Hotline - Zalo
0358 427 596Đau lưng dưới là triệu chứng thường gặp, ảnh hưởng trực tiếp đến sinh hoạt và công việc hàng ngày của nhiều người. Tuy nhiên, không phải ai cũng hiểu rõ nguyên nhân gây ra tình trạng này và cách xử lý hiệu quả. Đau lưng dưới có thể xuất phát từ những vấn đề đơn giản đến các bệnh lý phức tạp của hệ cơ xương khớp. Bài viết dưới đây Haruco sẽ giúp bạn hiểu rõ đau lưng dưới là bệnh gì, cùng những cách phòng ngừa và điều trị phù hợp.
Đau lưng dưới xuất phát từ nhiều nguyên nhân khác nhau, bao gồm các vấn đề liên quan đến hệ cơ, gân, dây chằng, đốt sống, đĩa đệm hoặc các dây thần kinh vùng thắt lưng. Ngoài ra, một số nguyên nhân không trực tiếp liên quan đến cột sống cũng có thể gây ra cảm giác đau ở khu vực này. Tùy theo mức độ và tần suất xuất hiện của cơn đau từ nhẹ đến nặng người bệnh sẽ trải qua những biểu hiện khác nhau. Khi cơn đau trở nên nghiêm trọng, ảnh hưởng lớn đến sinh hoạt hàng ngày, nhiều người sẽ tìm đến các cơ sở y tế để được thăm khám và điều trị kịp thời.
Vùng cột sống thắt lưng bao gồm 5 đốt sống từ L1 đến L5, kết hợp với hệ thống cơ, gân và dây chằng bao quanh. Khu vực này đóng vai trò quan trọng trong việc nâng đỡ cơ thể, duy trì đường cong sinh lý tự nhiên và là điểm truyền tín hiệu từ não đến chân, giúp điều khiển các hoạt động di chuyển như bước đi, xoay người hay thay đổi hướng một cách linh hoạt và nhịp nhàng.
Đau lưng dưới có thể xuất phát từ nhiều nguyên nhân khác nhau, nhưng nhìn chung, chúng được chia thành 4 nhóm chính: nguyên nhân cơ học, nguyên nhân viêm nhiễm, ung thư, và các nguyên nhân ngoài cột sống.
Đây là nhóm nguyên nhân phổ biến nhất, bao gồm các yếu tố sau:
– Thoái hóa cột sống thắt lưng: Đây là bệnh lý mãn tính do lão hóa khiến đĩa đệm và đốt sống vùng thắt lưng bị tổn thương. Người bệnh thường đau âm ỉ vùng lưng dưới, đặc biệt khi cúi người hoặc nâng vật nặng, kèm theo cảm giác tê bì hoặc châm chích.
– Thoát vị đĩa đệm: Nhân nhầy đĩa đệm thoát ra ngoài, chèn ép dây thần kinh gây đau lan từ thắt lưng xuống mông, đùi, bắp chân. Trường hợp nặng có thể dẫn đến yếu chân và rối loạn tiểu tiện.
– Hẹp ống sống: Ống sống thu hẹp gây áp lực lên tủy sống và rễ thần kinh, thường gặp ở người trên 50 tuổi. Triệu chứng gồm đau vùng lưng dưới tăng khi đi bộ lâu, cúi người; kèm theo tê bì, đau rát, yếu chân. Đau giảm khi ngồi hoặc cúi người về phía trước do giảm áp lực lên dây thần kinh.
– Loãng xương và gãy xương: Giảm mật độ xương làm tăng nguy cơ gãy xương, đặc biệt ở phụ nữ sau mãn kinh. Gãy đốt sống có thể gây đau lưng nghiêm trọng và hạn chế vận động.
– Đau thắt lưng: Đau âm ỉ do căng cơ hoặc tổn thương mô mềm quanh cột sống, không liên quan bệnh lý cụ thể, thường xuất hiện sau chấn thương nhẹ hoặc vận động sai tư thế.
– Chấn thương cột sống: Do tai nạn, vận động mạnh hoặc va chạm trong sinh hoạt, gây đau từ nhẹ đến nặng, có thể dẫn tới thoát vị đĩa đệm hoặc gãy xương.
Đau lưng dưới có thể phát sinh từ các bệnh lý viêm và nhiễm trùng, trong đó phổ biến nhất là:
– Viêm cột sống dính khớp: Đây là một bệnh tự miễn gây viêm mạn tính tại vùng cột sống thắt lưng và các khớp xung quanh. Bệnh thường gặp ở nam giới trẻ tuổi (dưới 45 tuổi), nhưng cũng có thể ảnh hưởng đến nữ giới. Người bệnh thường cảm thấy đau và cứng vùng lưng dưới, đặc biệt nghiêm trọng vào buổi sáng và kèm theo hiện tượng cứng cổ kéo dài.
– Viêm thân sống đĩa đệm thắt lưng: Tình trạng xuất hiện khi vi khuẩn xâm nhập và gây viêm nhiễm tại đốt sống hoặc đĩa đệm vùng thắt lưng. Người bệnh thường bị đau lưng dữ dội, đặc biệt nặng hơn về đêm hoặc khi nghỉ ngơi. Kèm theo đó có thể là các dấu hiệu nhiễm trùng toàn thân như sốt cao, mệt mỏi kéo dài.
Ung thư di căn vào vùng cột sống thắt lưng cũng là một trong những nguyên nhân nguy hiểm gây đau lưng dưới. Thường gặp ở những người lớn tuổi có tiền sử ung thư hoặc có dấu hiệu sụt cân không rõ nguyên nhân. Cơn đau thường kéo dài, âm ỉ và tăng nặng về ban đêm hoặc khi nghỉ ngơi, đôi khi kèm theo các triệu chứng chèn ép dây thần kinh như yếu hoặc tê bì.
Ngoài các bệnh lý về xương khớp, đau lưng dưới cũng có thể là dấu hiệu cảnh báo các vấn đề về các cơ quan khác trong cơ thể, bao gồm:
– Các bệnh về thận: Sỏi thận hoặc sỏi niệu quản có thể gây đau vùng lưng dưới lan xuống hông, thường kèm theo triệu chứng tiểu khó, tiểu lắt nhắt hoặc tiểu ra máu.
– Viêm tụy: Mặc dù đau thượng vị là triệu chứng điển hình, viêm tụy cấp hoặc mãn tính cũng có thể gây đau lan ra vùng lưng dưới, đặc biệt khi tình trạng viêm tiến triển nghiêm trọng.
Nhiều người thường nghĩ đau lưng dưới chỉ là kết quả của việc làm việc quá sức và sẽ tự khỏi sau một thời gian. Tuy nhiên, không nên chủ quan vì đây có thể là dấu hiệu cảnh báo nhiều bệnh lý nghiêm trọng.
Đau lưng dưới có thể liên quan đến các vấn đề về thận, tiết niệu hoặc tuyến tụy như viêm tuyến tụy, viêm đường tiết niệu hay sỏi thận, những bệnh lý này có thể ảnh hưởng lớn đến sức khỏe nếu không được điều trị kịp thời.
Ngoài ra, đau lưng dưới còn có thể là biểu hiện của các bệnh về xương khớp như thoái hóa cột sống, đau dây thần kinh lưng, viêm khớp cột sống hay thoát vị đĩa đệm. Khi dây thần kinh bị chèn ép, cơn đau thường dữ dội và gây hạn chế vận động.
Ở phụ nữ, đau vùng lưng dưới cũng có thể liên quan đến bệnh lạc nội mạc tử cung, đi kèm với các triệu chứng đau bụng và đau lưng. Hội chứng kích thích ruột cũng có thể gây ra những cơn đau tương tự do rối loạn tiêu hóa.
Bên cạnh đó, đau lưng do ngồi nhiều ở dân văn phòng hoặc áp lực do trọng lượng thai nhi ở phụ nữ mang thai cũng là nguyên nhân phổ biến gây đau lưng dưới. Nếu đau kéo dài và không cải thiện, việc thăm khám bác sĩ là cần thiết để xác định chính xác nguyên nhân và có hướng xử lý phù hợp.
Trong 72 giờ đầu khi cơn đau mới xuất hiện, việc tự chăm sóc tại nhà rất quan trọng và hiệu quả. Nếu sau khoảng thời gian này mà cơn đau không thuyên giảm, bạn nên tìm đến bác sĩ để được tư vấn và điều trị phù hợp.
Ngừng hoặc hạn chế các hoạt động thể chất hàng ngày trong vài ngày đầu và áp dụng phương pháp chườm đá lên vùng lưng dưới. Thông thường, bác sĩ khuyên nên dùng đá lạnh trong 48–72 giờ đầu, sau đó có thể chuyển sang chườm nhiệt để giúp thư giãn cơ.
Bạn cũng có thể sử dụng các loại thuốc giảm đau không kê đơn như ibuprofen (Advil, Motrin IB) hoặc acetaminophen (Tylenol) để làm giảm cơn đau.
Nếu nằm ngửa khiến bạn khó chịu, hãy thử nằm nghiêng, co đầu gối và đặt một chiếc gối giữa hai chân để giữ tư thế thoải mái hơn. Nếu nằm ngửa dễ chịu, hãy đặt một chiếc gối hoặc khăn cuộn dưới đùi nhằm giảm áp lực lên vùng lưng dưới.
Ngoài ra, tắm nước ấm hoặc massage nhẹ nhàng thường xuyên cũng giúp làm dịu và giảm căng cứng các cơ ở lưng.
Khi đau lưng dưới xuất hiện và không đáp ứng với thuốc giảm đau không kê đơn như Aspirin, Ibuprofen, Naproxen hay Acetaminophen, bác sĩ có thể kê đơn các loại thuốc mạnh hơn để kiểm soát cơn đau, bao gồm:
– Thuốc chống động kinh, giúp giảm đau liên quan đến dây thần kinh bị tổn thương.
– Thuốc giãn cơ hỗ trợ làm thư giãn các nhóm cơ, hạn chế tình trạng co cứng và giảm cảm giác đau nhức.
– Nhóm thuốc chống viêm không steroid (NSAID) có tác dụng hỗ trợ giảm đau và hạn chế tình trạng viêm.
Steroid đường uống hoặc corticosteroid tiêm tĩnh mạch, dùng trong các trường hợp viêm nặng hoặc đau dữ dội.
Tuy nhiên, các thuốc này chỉ giúp giảm đau tạm thời, khi hết thuốc, cơn đau có thể quay trở lại. Việc sử dụng thuốc cần tuân thủ nghiêm ngặt chỉ dẫn của bác sĩ để tránh nguy cơ tác dụng phụ nghiêm trọng do dùng quá liều hoặc tự ý sử dụng.
Bác sĩ có thể chỉ định các phương pháp vật lý trị liệu nhằm cải thiện chức năng cột sống và giảm đau, bao gồm:
– Mát-xa thư giãn cơ.
– Việc kéo giãn cột sống hỗ trợ giảm tải áp lực lên đĩa đệm và hệ thống dây thần kinh.
– Xoa bóp vùng lưng để tăng tuần hoàn máu và giảm căng cứng.
Trong những trường hợp nghiêm trọng, chẳng hạn như mất kiểm soát bàng quang, ruột hoặc đau không giảm dù đã áp dụng các phương pháp bảo tồn, phẫu thuật có thể được cân nhắc. Tuy nhiên, đây là phương án có nhiều rủi ro như nhiễm trùng, tổn thương thần kinh và chi phí cao. Sau phẫu thuật, người bệnh cần nghỉ ngơi kỹ, tuân thủ chế độ phục hồi chức năng để lấy lại khả năng vận động.
>> Có thể bạn bỏ lỡ: Bật mí những tác dụng của đai lưng cột sống
Để giảm nguy cơ đau lưng dưới, bạn nên chú ý các thói quen sau:
– Khi nâng vật nặng, hãy đứng rộng hai chân, ngồi xổm xuống với khớp gối và khớp háng gập lại, không cúi gập cột sống. Giữ lưng thẳng, dùng tay đưa vật sát bụng, căng cơ bụng rồi từ từ đứng dậy nâng đồ lên.
– Làm việc và nghỉ ngơi hợp lý, hạn chế căng thẳng kéo dài. Với người làm việc văn phòng, chọn ghế ngồi phù hợp để hai bàn chân chạm sàn, sau mỗi 1 giờ nên đứng dậy vận động và thư giãn lưng khoảng 15 phút.
– Kiểm soát cân nặng bằng chế độ ăn uống và tập luyện hợp lý, hạn chế thừa cân, béo phì để giảm áp lực lên cột sống.
– Bổ sung đủ dinh dưỡng, đặc biệt các khoáng chất như canxi, magie, kali trong bữa ăn hàng ngày.
– Duy trì tập thể dục mỗi ngày ít nhất 30 phút với các bài tập phù hợp, nhớ khởi động kỹ trước khi tập.
Nhìn chung, đau lưng dưới nếu xảy ra thường xuyên không nên bị xem nhẹ. Bạn hãy duy trì thói quen luyện tập thể dục thể thao đều đặn nhằm nâng cao sức khỏe, tăng sự dẻo dai cho cơ thể và phòng ngừa hiệu quả các vấn đề về đau lưng. Đừng quên theo dõi Haruco để cập nhật thêm nhiều kiến thức bổ ích giúp bạn chăm sóc sức khỏe cột sống một cách toàn diện và hiệu quả.
