Hotline - Zalo
0358 427 596Công ty TNHH Rezkin Việt Nam
Hotline - Zalo
0358 427 596Bị cụp sống lưng là tình trạng cột sống chịu áp lực hoặc chấn thương, gây ra đau nhức, tê bì và hạn chế vận động. Hiểu rõ nguyên nhân, triệu chứng và cách chăm sóc kịp thời sẽ giúp bạn phòng ngừa biến chứng và duy trì cột sống khỏe mạnh. Bài viết này sẽ cung cấp những thông tin cần thiết để bạn chăm sóc lưng đúng cách tại nhà.
Cụp sống lưng (hay còn gọi là cụp xương sống) là tình trạng các dây chằng hoặc cấu trúc quanh cột sống bị tổn thương do chịu áp lực đột ngột, thường gặp khi nâng, bê vật nặng sai tư thế. Người mắc phải có thể nghe thấy tiếng “cụp” ở vùng lưng, kèm cảm giác đau nhói, cứng cơ và khó vận động trong nhiều ngày.
Về cơ chế, khi cột sống phải gánh lực vượt quá giới hạn, lớp bao xơ bên ngoài của đĩa đệm có thể bị rách, khiến nhân nhầy bên trong thoát ra ngoài. Phần nhân này sẽ chèn ép vào tủy sống hoặc rễ thần kinh, gây đau và tê lan. Dựa theo hướng thoát ra của nhân sụn, tình trạng cụp sống lưng được chia thành một số dạng như:
– Lòi ra chính giữa: Nhân sụn thoát ra ở trung tâm, chèn trực tiếp lên tủy sống.
– Lòi ra phía trong: Nhân sụn trượt ra và ép vào phần trong của rễ thần kinh.
– Lòi ra phía ngoài: Lớp sụn bị đẩy ra ngoài, đè lên dây thần kinh bên ngoài.
Nguyên nhân chủ yếu dẫn đến bị cụp sống lưng là do vận động quá sức, chẳng hạn như nâng hoặc bê đồ nặng, chạy nhảy liên tục, cúi lên cúi xuống nhiều lần… Khi cột sống phải chịu một lực đột ngột và vượt quá khả năng chịu đựng, lớp bao xơ ngoài của đĩa đệm có thể bị rách, khiến nhân nhầy bên trong thoát ra, dẫn đến hiện tượng xương sống bị cụp.
Ngoài ra, một số yếu tố khác cũng làm tăng nguy cơ cụp sống lưng, bao gồm:
– Chấn thương do tai nạn hoặc tập luyện thể thao quá mức, đặc biệt khi nhảy từ trên cao xuống với chân thẳng hoặc các động tác mạnh, đột ngột.
– Thoái hóa cột sống sớm, thường gặp ở những người có tiền sử tổn thương dây chằng hoặc cột sống vốn yếu, làm cấu trúc cột sống dễ bị tổn thương hơn.
Ở giai đoạn đầu, người bệnh thường chỉ cảm thấy đau âm ỉ, nhức mỏi nhẹ vùng lưng. Cơn đau có thể giảm dần hoặc biến mất tạm thời, khiến nhiều người nhầm tưởng bệnh đã khỏi. Tuy nhiên, tổn thương thực chất vẫn tồn tại bên trong.
Sau một thời gian, thường là 1–2 tháng, cơn đau có thể tái phát với cường độ mạnh hơn. Nguyên nhân là do nhân sụn trong đĩa đệm bị dập, vỡ và thoát ra ngoài, chèn ép trực tiếp vào tủy sống và các rễ thần kinh.
Ngoài ra, một số dấu hiệu nhận biết cụp sống lưng rõ rệt hơn gồm:
– Khó đứng thẳng, các cử động nhẹ cũng gây đau dữ dội.
– Một số trường hợp đau nặng đến mức không đi nổi, phải bò để di chuyển.
– Cơn đau tăng khi ho, hắt hơi hoặc co rút cơ lưng, do áp lực đè mạnh lên dây thần kinh.
Khi đi khám, bác sĩ có thể ghi nhận một số biểu hiện bất thường như:
– Cảm giác tê hoặc giảm nhạy cảm ở vùng lưng.
– Teo cơ ở cơ đùi, bắp chân hoặc ngón chân cái.
– Khó kiểm soát tiểu tiện và đại tiện, do dây thần kinh bị chèn ép.
– Đùi và cổ chân mất khả năng phản xạ bình thường.
– Ở tư thế nằm, bệnh nhân không thể duỗi hoặc nhấc chân lên được.
– Khi đứng, lưng có thể cong về sau hoặc nghiêng sang một bên, các động tác bị hạn chế nghiêm trọng vì đau.
Mặc dù không phải trường hợp cụp sống lưng nào cũng dẫn đến biến chứng nghiêm trọng, mức độ nguy hiểm phụ thuộc nhiều vào thói quen sinh hoạt, tư thế đứng, ngồi, lao động và tập luyện của người bệnh.
Tuy nhiên, ở một số trường hợp, ngay cả những hoạt động nhẹ nhàng hoặc cúi nhặt vật dụng bình thường cũng có thể gây thoát vị đĩa đệm, đau dây thần kinh tọa hoặc thoái hóa cột sống. Do đó, tình trạng bị cụp sống lưng vẫn được coi là rất nguy hiểm và cần được can thiệp kịp thời.
Ngoài các cơn đau lưng kéo dài và khó đứng thẳng, cụp sống lưng có thể dẫn đến:
– Teo cơ ở chân, tê bì vùng thắt lưng, đùi hoặc ngón chân.
– Khó kiểm soát tiểu tiện và đại tiện khi dây thần kinh bị chèn ép nặng.
Nhiều người thường nhầm lẫn các triệu chứng ban đầu là đau lưng thoáng qua, nghỉ ngơi một thời gian là khỏi. Thực tế, tổn thương dây chằng và đĩa đệm nếu không được điều trị sớm có thể tiến triển dần thành các bệnh mạn tính về cột sống, ảnh hưởng nghiêm trọng đến chất lượng cuộc sống sau nhiều năm.
Nếu sau khi thăm khám bác sĩ xác định bạn chỉ bị chấn thương mức độ nhẹ, bạn có thể áp dụng một số biện pháp chăm sóc và phục hồi tại nhà để giảm đau, cải thiện chức năng cột sống và ngăn ngừa tổn thương nặng hơn:
– Ngồi làm việc hoặc lái xe: Luôn giữ cột sống thẳng, không cúi gập hay ngửa quá mức.
– Chọn ghế phù hợp: Ghế nên có chiều cao vừa tầm; khi ngồi, cẳng chân và đùi tạo thành góc 90° để giảm áp lực lên cột sống.
– Sử dụng máy tính: Điều chỉnh chiều cao và góc nghiêng của bàn phím, màn hình sao cho bạn không phải cúi gập lưng hoặc ngửa cổ quá nhiều, duy trì tư thế tự nhiên, thoải mái.
Trong những trường hợp cần ngồi lâu hoặc vận động nhiều, bạn có thể kết hợp sử dụng đai lưng cột sống hoặc đai lưng chống gù để bảo vệ cột sống, giữ thẳng tư thế và giảm nguy cơ đau lưng.
– Giữ thẳng lưng: Khi nhặt hoặc khiêng vật nặng, luôn giữ cột sống thẳng, tránh khom lưng.
– Ngồi xổm xuống: Hạ thấp người bằng cách gập gối, ngồi xổm thay vì cúi người từ thắt lưng.
– Dùng lực chân để nâng: Khi đứng lên, dùng lực từ chân và hông để nâng vật, hạn chế áp lực lên cột sống.
– Tránh khom người: Khom lưng khi bê vật nặng, ngồi khom lưng khiến cột sống chịu lực quá lớn, dễ gây tổn thương và cụp sống lưng.
– Nằm nghiêng trước khi ngồi dậy: Người gặp vấn đề về cột sống nên lăn sang một bên trước khi chuyển từ nằm sang ngồi.
– Chống tay từ từ: Dùng tay chống xuống giường để từ từ ngồi dậy, không bật người lên nhanh.
– Đứng lên chậm rãi: Sau khi đã ngồi vững, mới từ từ đứng lên, giúp giảm áp lực lên cột sống và hạn chế đau lưng.
>> Có thể bạn bỏ lỡ: Đứng lâu bị đau lưng là dấu hiệu của bệnh gì?
Như vậy, qua bài viết trên, bạn đã hiểu bị cụp sống lưng là gì, các triệu chứng nhận biết và cách chăm sóc, điều trị tại nhà an toàn, hiệu quả. Đừng quên theo dõi Haruco để cập nhật thêm nhiều thông tin bổ ích về sức khỏe cột sống và các mẹo chăm sóc lưng mỗi ngày.
